Έκτακτη ευρεία σύσκεψη και σύσταση ομάδας εργασίας από τον Δήμαρχο Ηρακλείου Κρήτης για το ζήτημα των Βουτών

Στη σύσκεψη συμμετείχε ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Ηρακλείου Κρήτης κ. Νίκος Συριγωνάκης, ο Πρόεδρος του Ο.Α.Σ.Π. Καθηγητής κ. Εύθυμης Λέκκας και ο Καθηγητής κ. Απόστολος Αλεξόπουλος (με τηλεδιάσκεψη), ο Καθηγητής του Ε.Μ.Π. κ. Κώστας Λουπασάκης, ο Πρόεδρος της Δ.Κ. Βουτών κ. Μπάμπης Αλογδιανάκης, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Γιώργος Σισαμάκης, Μανόλης Χαιρέτης, Γιάννα Καλλονάκη και Τάσος Τσατσάκης, η Γενική Γραμματέας του Δήμου κ. Μαρία Σκραφνάκη, ο Πρόεδρος και ο Διευθυντής της Δ.Ε.Υ.Α.Η. κ.κ. Γιώργος Βουρεξάκης και Μανόλης Κοσμαδάκης, αντίστοιχα, οι Γεωλόγοι κ.κ. Τάκης Σοφίου και Ηρακλής Μπουλακάκης, ο Υδρονομέας των Βουτών κ. Βαγγέλης Ρουμπάκης, οι Ειδικοί Σύμβουλοι του Δημάρχου Ηρακλείου Κρήτης κ.κ. Σπύρος Δοκιανάκης και Κώστας Πιλαφτσής, καθώς και τα υπηρεσιακά στελέχη του Δήμου κ.κ. Μανόλης Μανουσάκης, Σγουρίτσα Πιταροκοίλη, Γιώργος Πολυχρονάκης, Μανόλης Κουκιαδάκης και Μαρία Μουντράκη.
Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης έγινε εκτίμηση της κατάστασης, συζητήθηκαν τα μέχρι στιγμής δεδομένα του φαινομένου, οι επόμενες κινήσεις και ενέργειες και αποφασίστηκε η σύσταση ομάδας εργασίας υπό τον Καθηγητή κ. Ευθύμη Λέκκα και τη Γενική Γραμματέα του Δήμου κ. Μαρία Σκραφνάκη, με τη συμμετοχή των Καθηγητών κ.κ. Κώστα Λουπασάκη και Απόστολου Αλεξόπουλου, του Αντιδημάρχου κ. Μανόλη Χαιρέτη, του Διευθυντή της Δ.Ε.Υ.Α.Η. κ. Μανόλη Κοσμαδάκη, του Προέδρου της Δ.Κ. Βουτών κ. Μπάμπη Αλογδιανάκη, των Γεωλόγων κ.κ. Τάκη Σοφίου και Ηρακλή Μπουλακάκη, και των υπηρεσιακών στελεχών του Δήμου κ.κ. Μανόλη Μανουσάκη και Γιώργου Πολυχρονάκη.
Αμέσως μετά από την ευρεία σύσκεψη ακολούθησε και η πρώτη τεχνική σύσκεψη της ομάδας εργασίας, όπου συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, η τοποθέτηση συστήματος μέτρησης των ρηγματώσεων, η συγκέντρωση των υφιστάμενων γεωλογικών, γεωτεχνικών, υδρογεωλογικών και σεισμολογικών δεδομένων, και η αποτύπωση της περιοχής με σύγχρονες μεθοδολογίες.

Επίσης, ο Δήμαρχος Ηρακλείου Κρήτης κ. Αλέξης Καλοκαιρινός είχε νέα επικοινωνία με τον υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας κ. Κώστα Κατσαφάδο και τον Γενικό Γραμματέα Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών & Κρατικής Αρωγής κ. Πέτρο Καμπούρη. Ακόμη, αξίζει να τονιστεί πως την Τετάρτη 30 Απριλίου 2025 θα βρεθεί στις Βούτες κλιμάκιο της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών, με σκοπό την οριοθέτηση της περιοχής, στην οποία θα ισχύσει το καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
Αμέσως μετά από τις δυο συσκέψεις εργασίας, ο Δήμαρχος Ηρακλείου Κρήτης ευχαρίστησε όλους τους συμμετέχοντες, ιδιαίτερα τον Πρόεδρο του Ο.Α.Σ.Π. Καθηγητή κ. Ευθύμη Λέκκα και τους Καθηγητές κ.κ. Κώστα Λουπασάκη και Απόστολο Αλεξόπουλο, και τόνισε πως: «Δημιουργείται ο οδικός χάρτης, ο οποίος περιλαμβάνει τη διερεύνηση και την αξιολόγηση του φαινομένου, τη διερεύνηση των αιτιών και την αντιμετώπισή τους. Στο μεταξύ, επειδή θα χρειαστούν μερικές μέρες ακόμη και με τη διαδικασία εκτάκτου ανάγκης, την οποία όπως επιδιώξαμε κηρύχθηκε ο οικισμός των Βουτών, ήδη από σήμερα έχουμε καθορίσει τα απαιτούμενα, ώστε με τον απλό, αλλά αποτελεσματικό τρόπο, να παρακολουθείται η εξέλιξη του φαινομένου.».
Επιπλέον, ο κ. Αλέξης Καλοκαιρινός επισήμανε πως: «Παράλληλα, ο Δήμος Ηρακλείου έχει ήδη κινηθεί για την άμεση στέγαση των ενοίκων των εννέα κατοικιών, που κρίθηκαν ως επισκευάσιμες από μηχανικούς του Τ.Α.Ε.Φ.Κ., κινεί τις ενέργειες για την αποκατάσταση και προγραμματίζει τα έργα, τα οποία θα πρέπει να γίνουν, σύμφωνα με το πρόγραμμα, που ξεκίνησε και εκπονείται αυτή τη στιγμή, ενώ, ταυτόχρονα, ασχολείται και με το ζήτημα των έκτακτων χρηματοδοτήσεων.», ενώ αναφερόμενος στη σημασία της κατάστασης έκτακτης ανάγκης είπε πως: «Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης δίνει τη δυνατότητα στον Δήμο Ηρακλείου να πραγματοποιήσει τη διερεύνηση και τα έργα, τα οποία θα προκύψει ότι πρέπει να απαιτηθούν, να προχωρήσει γρήγορα η αποκατάσταση των ζημιών, καθώς και να καλύψει ζητήματα στέγασης, πέρα από την άμεση κάλυψη, την οποία έχει ήδη φροντίσει ο Δήμος Ηρακλείου.».
Ακόμη, σε ερώτηση για τα αίτια του φαινομένου, ο κ. Αλέξης Καλοκαιρινός ανάφερε πως «βρίσκονται υπό διερεύνηση, ωστόσο, από τις επισκοπήσεις και την ανταλλαγή απόψεων που έχει ακολουθήσει, δεν θεωρείται πιθανό μια συγκεκριμένη διαρροή από διάρρηξη ενός αγωγού να προκάλεσε το φαινόμενο», τονίζοντας πως «αυτό το οποίο πιθανολογείται είναι το αντίστροφο, δηλαδή, η διάρρηξη του αγωγού να προκλήθηκε από τη γενικότερη διάρρηξη του εδάφους.».
Από την πλευρά του, ο Καθηγητής του Ε.Μ.Π., κ. Κώστας Λουπασάκης, ανάφερε πως: «Είναι πολύ σημαντικό ότι η Δημοτική Αρχή ανταποκρίθηκε άμεσα και μέσα σε λίγες μέρες έχει κινητοποιηθεί όλος ο κρατικός μηχανισμός και οι επιστημονικοί φορείς, που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση, για ένα φαινόμενο το οποίο σύμφωνα με τις ενδείξεις προϋπήρχε, όπως φαίνεται από ρωγμές που είχαν παρατηρηθεί πριν από χρόνια, και το οποίο εντάθηκε τις τελευταίες ημέρες.», ενώ αναφερόμενος για τα αίτια είπε πως: «Ο σχηματισμός αυτός είναι επικίνδυνος όταν βραχεί, και θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη πιθανές διαρροές από εσωτερικά δίκτυα παλιών οικιών., και τόνισε πως: «Απ’ ό,τι παρατήρησα από την αυτοψία την οποία έκανα, οι αρμόδιοι φορείς και το κεντρικό δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης είναι ιδιαίτερα επιμελείς σε ό,τι αφορά στη συντήρησή του. Άρα, λοιπόν, δεν πρέπει να στοχοποιούμε καταστάσεις. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι έχουμε παλιές οικίες, έχουμε δίκτυα, τα οποία φτάνουν κάποια στιγμή στο κεντρικό δίκτυο, αλλά από εκεί και μέσα είναι ανεξέλεγκτα και μπορούν να μας δίνουν διαρροές. Επίσης, στην περιοχή υπάρχουν παλιές δεξαμενές υπόσκαφες, οι οποίες κάποιες από αυτές έχουν διαρρηχθεί, και ενώ ήταν επιχρισμένες, δηλαδή, στο παρελθόν ήταν στεγανές, τώρα πλέον έχουν πάψει να είναι στεγανές. Κάποιες από αυτές παραλαμβάνουν όμβρια, είναι συνδεδεμένες με τις υδρορροές από τις στέγες των οικιών. Αυτές είναι τροφοδότες των σχηματισμών σε ύδατα. Άρα, έχουμε μια σειρά από παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να μας δώσουν αύξηση της υγρασίας στους σχηματισμούς και είναι επικίνδυνοι να δώσουν μετακινήσεις και αστοχίες.».

Επίσης, αργά το απόγευμα της Τρίτης 29 Απριλίου 2025 ολοκληρώθηκε και η δεύτερη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας, που συστήθηκε με πρόταση του Δημάρχου Ηρακλείου Κρήτης, κ. Αλέξη Καλοκαιρινού, με σκοπό την αντιμετώπιση των συνεπειών του γεωδυναμικού φαινομένου των Βουτών.
Κατά τη συνεδρίαση αυτή, τη δεύτερη μέσα στην ίδια ημέρα, η οποία πραγματοποιήθηκε παρουσία και του Δημάρχου Ηρακλείου Κρήτης κ. Αλέξη Καλοκαιρινού, παρουσιάστηκε από τον Πρόεδρο του Ο.Α.Σ.Π., Καθηγητή κ. Ευθύμη Λέκκα, μια δέσμη προτεινόμενων ενεργειών, ακολούθησε διεξοδική συζήτηση με τα μέλη της Ομάδας Εργασίας και αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, πως:

1. Η συγκέντρωση των υφιστάμενων γεωλογικών, σεισμολογικών, υδρολογικών, υδρογεωλογικών, γεωτεχνικών μελετών, που έχουν εκπονηθεί στην περιοχή.
2. Η συγκέντρωση πληροφοριών για τις υποδομές (υπόγειων δικτύων, δεξαμενών αποθήκευσης νερού κ.ά.).
3. Η λεπτομερής αποτύπωση της γεωμορφολογίας της περιοχής με σύγχρονες μεθόδους.
4. Η λεπτομερής γεωλογική χαρτογράφηση στην περιοχή.
5. Η υδρογεωλογική αναγνώριση και χαρτογράφηση στον οικιστικό χώρο των σημείων ύδατος.
6. Η χαρτογράφηση των παρατηρούμενων ρηγματώσεων και η ανάλυσή τους.
7. Οι δειγματοληπτικές γεωτρήσεις.
8. Η εκτέλεση κλισιομετρήσεων.
9. Η εκτέλεση γεωφυσικών διασκοπήσεων.
10. Η εγκατάσταση οργάνων παρακολούθησης σε επιλεγμένα σημεία.
11. Η αξιολόγηση και ανάλυση των δεδομένων που θα συγκεντρωθούν.
12. Η ανάλυση των συνθηκών ευστάθειας πρανών.