Χρηματοδότηση 548.626 ευρώ για έργα στον Ι.Ν. Παναγίας Αρχοντικής Λαμίας και στην Ι.Μ. Αγάθωνος στην Υπάτη Φθιώτιδας
Ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, κ. Φάνης Σπανός, υπέγραψε τις αποφάσεις ένταξης των ακόλουθων έργων και δράσεων πολιτιστικής ανάπτυξης στο πρόγραμμα: «ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 2021-2027», με δικαιούχο την Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων.
Συγκεκριμένα, υπογράφτηκαν οι αποφάσεις ένταξης των ακόλουθων έργων:
- «Συντήρηση των τοιχογραφιών, της οροφής και του τέμπλου του Ιερού Ναού Παναγίας Αρχοντικής στην πόλη της Λαμίας». Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 293.626 ευρώ και καλύπτει πλήρως τον αρχικό προϋπολογισμό του έργου.
Ο Ι.Ν. Παναγίας Αρχοντικής Λαμίας είναι κτισμένος στη νότια πλαγιά του λόφου του Κάστρου Λαμίας και είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου. Ανοικοδομήθηκε το 1760 πάνω σε παλαιότερο Ναό, που καταστράφηκε από πυρκαγιά και φιλοτεχνήθηκε το 1762.
Ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής και εσωτερικά ο ναός είναι κατάγραφος. Το εικονογραφικό του πρόγραμμα εκτυλίσσεται σε τέσσερις θεματικές ζώνες. Η πρώτη ζώνη ιστορεί μαρτύρια αγίων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, η δεύτερη ιστορεί γεγονότα από τον Ιερόν Νιπτήρα μέχρι την Ανάσταση, η τρίτη περιλαμβάνει τριάντα Αγίους και η τέταρτη ολόσωμους δεόμενους Αγίους, άνδρες και γυναίκες.
Με την ολοκλήρωση των εργασιών, θα παραδοθεί πλήρως συντηρημένος και αποκατεστημένος ο τοιχογραφικός διάκοσμος, η ξύλινη οροφή, το τέμπλο και τα υφασμάτινα έργα τέχνης του Ιερού Ναού, σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη. Τέλος, για την πληροφόρηση του κοινού, προβλέπονται πινακίδες σήμανσης και πληροφόρησης, ψηφιακή εφαρμογή, ενημερωτικό και εποπτικό υλικό και σε γραφή «Braille».

- 2. «Συντήρηση των τοιχογραφιών των παρεκκλησιών του καθολικού της Ιεράς Μονής Αγάθωνος στη Φθιώτιδα». Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 255.000 ευρώ και καλύπτει πλήρως τον αρχικό προϋπολογισμό του έργου.
Η Ιερά Μονή Αγάθωνος, στην Υπάτη Φθιώτιδας, ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα. Υπήρξε καταφύγιο των αγωνιστών στη διάρκεια της τουρκοκρατίας, γι’ αυτό και πυρπολήθηκε από τους Τούρκους το 1821. Το καθολικό της μονής είναι τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο ναός, αγιορείτικου τύπου, με προσαρτημένα παρεκκλήσια στις τέσσερις γωνίες.
Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Παναγία και τα παρεκκλήσια στη Μεταμόρφωση, στους Αγίους Αποστόλους και στους Αγίους Χαράλαμπο και Ιωάννη. Η ανέγερση του καθολικού τοποθετείται στον 15ο αι., με πολλές μεταγενέστερες επεμβάσεις. Στο εσωτερικό του σώζεται τοιχογραφικός διάκοσμος, που εκτελέστηκε σε τρεις περιόδους: α) στον 16ο-17ο αι., β) στον 18ο και γ) στον 20ο αιώνα.
Με την ολοκλήρωση των εργασιών θα παραδοθούν πλήρως συντηρημένες και αποκατεστημένες οι τοιχογραφίες των παρεκκλησιών του καθολικού της Ιεράς Μονής, σύμφωνα με τις εγκεκριμένες μελέτες. Για την πληροφόρηση του κοινού προβλέπονται πινακίδες σήμανσης και πληροφόρησης, ενημερωτικό και εποπτικό υλικό και σε γραφή «Braille».

Επιπλέον, επισημαίνεται πως και στις δυο περιπτώσεις η Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδας ανέλαβε την άρτια και έγκαιρη εκπόνηση των μελετών για την υλοποίηση των έργων.
Μετά από την υπογραφή των αποφάσεων ένταξης, ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, κ. Φάνης Σπανός, δήλωσε πως: «Συνεργαστήκαμε με την Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδας, που ανέλαβε την εκπόνηση μελετών, και εξασφαλίσαμε χρηματοδοτήσεις συνολικού ύψους 548.6226 ευρώ για την υλοποίηση έργων, με δικαιούχο την αρμόδια Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεότερων Μνημείων. Βασικός μας στόχος είναι η διάσωση και ανάδειξη του εσωτερικού τοιχογραφικού διάκοσμου σε δυο σημαντικά θρησκευτικά μνημεία της Φθιώτιδας. Ο Ναός της Παναγίας Αρχοντικής στη Λαμία και η Μονή Αγάθωνος στην Υπάτη αποτελούν παράλληλα και πόλους έλξης θρησκευτικού τουρισμού. Μεριμνούμε, επίσης, για τη δημιουργία πληροφοριακού υλικού για όλους τους επισκέπτες και σε μορφή «Braille».».
